Kanda folik asit seviyesi nedir ve nasıl ölçülür?

Kanda folik asit seviyesi, vücuttaki B9 vitamini (folat) düzeyini gösteren bir biyokimyasal ölçümdür. Folik asit, suda çözünen bir B vitamini türüdür ve vücutta doğal olarak bulunan folatın sentetik formudur. Bu vitamin; DNA sentezi, kırmızı kan hücrelerinin üretimi, hücre bölünmesi ve büyümesi gibi hayati süreçlerde kritik rol oynar. Normal folik asit seviyeleri genellikle yetişkinlerde 2.7 ila 17.0 ng/mL (nanogram/mililitre) veya 6-45 nmol/L (nanomol/litre) aralığında kabul edilir, ancak bu değerler laboratuvara göre değişiklik gösterebilir. Düşük seviyeler, folik asit eksikliğine işaret edebilir ve bu durum anemi (kansızlık), yorgunluk, baş ağrısı veya nörolojik sorunlara yol açabilir. Yüksek seviyeler ise genellikle takviye kullanımından kaynaklanır ve uzun vadede sağlık riskleri oluşturabilir.

Kanda folik asit seviyesi, basit bir kan testi ile ölçülür. İşlem şu adımları içerir:

• Hazırlık: Testten önce hastanın aç olması gerekebilir (genellikle 8-12 saat açlık önerilir), çünkü yemek sonrası folat seviyeleri değişebilir. Doktorunuz özel talimatlar verecektir.
• Kan Örneği Alınması: Sağlık uzmanı (genellikle bir hemşire veya teknisyen), kolunuzdaki bir damardan iğne ile küçük bir kan örneği alır. Bu işlem sadece birkaç dakika sürer ve hafif bir rahatsızlık hissedebilirsiniz.
• Laboratuvar Analizi: Alınan kan örneği, tüp içinde laboratuvara gönderilir. Burada, kan plazması veya serumundaki folik asit konsantrasyonu ölçülür. Yaygın kullanılan yöntemler arasında immünolojik testler (ELISA gibi) veya kromatografik teknikler bulunur.
• Sonuçların Değerlendirilmesi: Test sonuçları, birkaç gün içinde çıkar ve doktorunuz tarafından yorumlanır. Sonuçlar, referans aralıklarla karşılaştırılarak folik asit seviyenizin normal, düşük veya yüksek olup olmadığı belirlenir. Anormal değerler durumunda, doktorunuz ek testler (örneğin, B12 vitamini seviyeleri) önerebilir, çünkü folat ve B12 eksiklikleri benzer semptomlara neden olabilir.

Bu test, özellikle hamilelik döneminde, anemi şüphesinde veya beslenme yetersizliği riski taşıyan kişilerde rutin olarak uygulanır. Düzenli takip, folik asit dengesini korumak ve olası sağlık sorunlarını önlemek için önemlidir.